Welke mondkapjes voor in het ov? (en andere openbare ruimtes) Dit zijn je opties!

Op de persconferentie van 14 januari 2022 werd er een verandering aangebracht in het advies over het type mondkapjes dat in openbare ruimtes zoals het ov gedragen mag worden.

Er wordt geadviseerd om geen stoffen of zelfgemaakte mondkapjes meer te dragen, en om in plaats daarvan wegwerpmondkapjes te gebruiken. (bron) Op Rijksoverheid.nl staat dat daarbij de voorkeur uitgaat naar medische mondkapjes van minimaal type 2.

Hieronder behandel ik eerst drie typen medische mondkapjes die in lijn zijn met dit advies (type 2, type 2R en FFP2). Daarna komen niet-medische wegwerp mondkapjes aan bod. Deze zijn nog toegestaan, maar genieten niet de voorkeur.

• Medische mondkapjes type 2 – ontwikkeld voor zorgverleners ter bescherming van de patiënt. Iets minder effectief ter bescherming van de drager omdat de zijkanten niet strak op het gezicht aansluiten, waardoor er deeltjes binnen kunnen komen. Niet spatdicht, maar meestal goedkoper dan andere medische mondmaskers.
• Medische mondkapjes type 2R – ook ontwikkeld voor zorgverleners ter bescherming van de patiënt. Net als bij type 2 maskers kunnen via de zijkanten nog deeltjes het masker binnen komen. Type 2R mondkapjes zijn wel spatdicht.
• FFP2 mondkapjes – speciaal ontwikkeld ter bescherming van de drager van het masker tegen schadelijke stoffen van buitenaf, zoals virussen. Sluiten beter aan op het gezicht. Biedt de drager een betere bescherming.
• Niet-medische wegwerp mondkapjes – toegestaan, maar minder zicht op de kwaliteit.

Welke mondkapjes mogen in het ov en andere openbare ruimtes?

Hieronder behandel ik vier soorten mondkapjes die je – op grond van de op 14 januari 2022 bekende informatie – in het ov en andere openbare ruimtes kunt dragen.

Medische mondkapjes type 2

Een eerste type mondkapje dat je in het ov en andere openbare ruimtes kunt gebruiken zijn dit soort type 2 medische mondmaskers. Ook wel geschreven als ’type II’ mondkapjes. Dit is het type mondkapje dat zorgverleners dragen om de patiënt te beschermen tegen bacteriën en virussen.

Een medisch mondmasker type 2 wordt dus in eerste instantie gedragen om de verspreiding van een virus te voorkomen, en minder om de drager zelf te beschermen. Al is de bescherming over het algemeen beter dan bij een niet-medisch mondkapje het geval is.

Omdat een type 2 mondmasker (in tegenstelling tot bijvoorbeeld een FFP2 masker) niet aan alle kanten strak op je gezicht aansluit, kunnen er via de zijkanten nog deeltjes binnenkomen. Daar staat weer tegenover dat het dragen van een type 2 mondkapje over het algemeen als minder benauwd wordt ervaren dan het langdurig dragen van een FFP2 masker.

Verder zijn type 2 mondmaskers niet spatdicht. De type 2R mondmaskers die ik hieronder behandel zijn dat wel. Daar staat weer tegenover dat type 2 mondkapjes meestal goedkoper zijn. De bovenstaande type 2 mondkapjes worden hier bij Conrad.nl op het moment van schrijven voor € 8,12 per 50 stuks verkocht. Dat komt neer op 16 cent per mondmasker.

De mondkapjes hebben elastische banden die je eenvoudig om je oren doet. Ook zijn ze voorzien van een instelbare neusbeugel die voor een goede pasvorm zorgt.

Medische mondkapjes type 2R

Een ander soort medisch mondkapje dat je in het ov en andere openbare ruimtes kunt gebruiken zijn dit soort type 2R mondmaskers. Ook wel geschreven als ’type IIR’ mondkapjes.

Net als de type 2 mondmaskers hierboven is een type 2R mondkapje ontwikkeld om door zorgverleners te worden gedragen. Het doel van deze mondkapjes is in eerste instantie om te voorkomen dat ze de patiënt kunnen besmetten met een virus of bacterie.

Dit type 2R mondmasker wordt dus net als het type 2 mondmasker vooral gedragen om de verspreiding van een virus te voorkomen, en in mindere mate om de drager van het masker te beschermen. Wel is het zo dat de drager van het masker doorgaans beter beschermd zal zijn met een type 2R mondkapje dan met een niet-medische mondkapje.

Het verschil tussen type 2 en type 2R mondkapjes is dat mondkapjes van type 2R wel spatdicht zijn.

Verder hebben de bovenstaande mondkapjes elastische lussen voor bevestiging om je oren. Daarnaast zijn deze uitgerust met een instelbare neusbeugel van pvc-gecoate aluminiumdraad. Dit zorgt voor een goede pasvorm om de neus.

FFP2 mondkapjes

Je kunt er ook voor kiezen om een FFP2 mondkapje te dragen in het ov of andere openbare ruimtes. Een FFP2 masker is speciaal ontworpen om de drager van het masker te beschermen.

De bovenstaande 3M Aura 9322+ FFP2 maskers zijn uitgevoerd met een driedelig ontwerp dat zich goed naar je gezicht vormt. Hierdoor wordt zoveel mogelijk voorkomen dat er alsnog schadelijke stoffen via de zijkanten naar binnen kunnen komen. Dat laatste kan bij de hiervoor behandelde type 2 en type 2R maskers makkelijker gebeuren omdat de zijkanten van dergelijke maskers niet helemaal goed afsluiten.

FFP2 maskers zijn gemaakt om te voorkomen dat de drager van het mondkapje schadelijke stoffen zoals virussen inademt. Een FFP2 mondkapje filtert minstens 94 % van de in de lucht zwevende deeltjes. (bron) Vanwege hun effectiviteit werden FFP2 mondkapjes eerder in andere landen zoals bijvoorbeeld Italië en Oostenrijk voor bepaalde situaties verplicht gesteld.

Verder zegt het OMT in haar advies van 10 januari 2022 dat kwetsbare personen ook kunnen kiezen voor het dragen van een FFP2 masker, omdat dit een betere bescherming biedt aan degene die het masker draagt.

Daarbij geeft het OMT aan dat er verder geen bezwaar is tegen het gebruik van een FFP2 masker door niet-kwetsbare personen. (bron) Het staat je dus vrij om te kiezen voor de betere bescherming van een FFP2 masker.

Niet-medische wegwerp mondkapjes

Je kunt er ook voor kiezen om in het ov of andere openbare ruimtes een niet-medische wegwerp mondkapje te dragen.

Zoals je hier bij Conrad.nl in de productomschrijving ziet staan zijn deze mondkapjes bedoeld om de verspreiding van een virus te voorkomen, maar niet om zorgpersoneel te beschermen. Ze zijn dan ook niet voorzien van een filter.

De mondkapjes hebben elastische banden die je eenvoudig om je oren doet. Je moet wegwerp mondkapjes na ieder gebruik weggooien. Het is daarom altijd handig om ze wat groter in te kopen. De bovenstaande mondkapjes worden dan ook verkocht in een verpakking van 50 stuks.

Gebruik voor iedere reis met het ov een nieuw mondkapje!

Op de site van de Rijksoverheid staat aangegeven dat je voor iedere reis met het openbaar vervoer een nieuw mondkapje op moet doen. (bron) Voor een enkele reis is één masker dus voldoende. Maar reis je twee keer per dag (heen en terug), dan moet je er dus twee bij je hebben.

De bovenstaande tekst is voor het laatst geüpdatet met de informatie die op 14 januari 2022 beschikbaar was. Houd voor de meest actuele regels en instructies voor correct gebruik van mondkapjes in het ov Rijksoverheid.nl in de gaten.

Oorspronkelijke publicatiedatum: 8 mei 2020. Laatste update: 14 januari 2022.